ÖMER HAYYAM

Ömer Hayyam, 1048 tarihinde İran´ın Nişabur kentinde doğdu. Tıp, fizik, astronomi, cebir, geometri ve yüksek matematik alanlarında önemli çalışmalar yapmıştır. O, herkesten farklı olarak yaptığı çalışmaların çoğunu kaleme almamıştır. İsmini çokça duyduğumuz teoremlerin isimsiz kahramanıdır. Ömer Hayyam, yaşadığı dönemde daha çok bilgin olarak ün kazandı.

Matematik, fizik, astronomi ve tıp gibi rasyonel ilimler dışında müzik ve şiirle de yakından ilgilendi. İran´ın Selçuklular yönetiminde olduğu dönemde yaşayan Hayyam, zamanının hükümdarlarından özellikle Selçuklu Sultanı Melikşah ve Karahanlı Şemsülmülk´ten büyük yakınlık gördü. Saraylarına ve meclislerine sık sık konuk oldu. Ünlü vezir Nizamülmülk, Ömer Hayyam ile okul arkadaşları ve yakın dosttular. Nizamülmülk bilgisine çok güvendiği için devlet yönetimi konusunda kendisine yardımcı olması için Hayyam’dan yardım istedi ancak o saray entrikalarından hayatının sonuna kadar uzak kalmayı yeğlediği için bu teklifi geri çevirdi.

1079 yılında tamamladığı, halk arasında “Ömer Hayyam Takvimi” bugün ise “Celali Takvimi” olarak bilinen takvim için büyük çaba sarf etmiştir. Gerek kendi yaşadığı dönemde gerekse sonraki çağlarda yazılan tüm kaynaklarda Ömer Hayyam’ın çağının bütün bilgilerini edindiği; fıkıh, ilahiyat, edebiyat, tarih, fizik ve astronomi okuttuğu yazılıdır.